www.DrFree-Health.com همگام با بهداشت تغذیه جامعه
بي اشتهايي عصبي يا Anorexia Nervosa نوعي از اختلالات خوردن است كه طي آن فرد به طور عمدي دريافت غذا و نوشيدني هاي خود را محدود مي كند كه اغلب به دليل تمايل شديد به كاهش وزن يا ترس شديد از اضافه وزن است. اين اختلال حتي با وجود كمبود وزن هم رخ مي دهد زيرا تصور فرد از وزن و اندام خود غيرمنطقي است و به شدت نگرش فرد را تحت تاثير قرار مي دهد. كاهش وزن شديد و عدم تعادل تغذيه اي منجر به عوارض جدي و گاه مرگ مي شود.
علل بروز بي اشتهايي عصبي چيست؟
بروز اين اختلال با عوامل متعددي مرتبط است. اين عوامل به سه دسته استعداد پيشين، عوامل ناگهاني و عوامل مقاوم طبقه بندي مي شوند كه فرد را مستعد شروع و پيشرفت بيماري مي كنند. بي اشتهايي عصبي اغلب با يك رژيم ساده نظير “رژيم تناسب اندام” يا “رژيم سلامتي” آغاز مي شود و به كاهش وزن ناسالم و شديد منتهي مي شود. نگرش جامعه نسبت به ظاهر بدن، نفوذ خانواده، ژنتيك، عوامل عصبي شيميايي و مرتبط با رشد در گسترش و بقاي بيماري نقش دارند. اغلب تاريخچه اختلالات اضطرابي و افسردگي يا عادات رفتاري غير قابل كنترل در خانواده فرد مبتلا ديده مي شود. علاوه بر اين، مطالعات نشان مي دهند كه مناطق خاصي از مغز افراد مبتلا داراي عملكرد متفاوتي هستند.
چه كساني تحت تاثير اين بيماري قرار مي گيرند؟
بي اشتهايي عصبي مي تواند افراد خانواده و دوستان فرد مبتلا را نيز تحت تاثير قرار دهد. علائم اين اختلال در حدود 90 درصد از زنان سنين 12 تا 25 سال ديده مي شود. اين افراد اغلب در طبقه متوسط و بالاي اجتماعي قرار دارند. با اين وجود اين بيماري مي تواند هر دو جنس را در تمامي سنين، شرايط اجتماعي-اقتصادي، اخلاقي و نژادي تحت تاثير قرار دهد. نوجوانان كمال گرا، سخت كوش، درونگرا و مقاوم به تغيير كه از خود بسيار انتقاد مي كنند بيش از سايرين در معرض ابتلا قرار دارند. اين افراد به دليل تصور غير منطقي از بدن خود اغلب اعتماد به نفس پاييني دارند و از موقعيت ها و رفتارهاي مخرب يا مخاطره آميز پرهيز مي كنند. صرف نظر از سن، جنسيت يا ساير ويژگي هاي شخصيتي، عادات كنترل وزن در اين اختلال بر كاهش دريافت و افزايش مصرف انرژي متمركز است كه از طريق انتقال حس كنترل در ابتدا موجب كاهش اضطراب، استرس و خلق منفي نگر مي شود.
علائم بي اشتهايي عصبي چيست؟
علائم بي اشتهايي عصبي در افراد مختلف متفاوت است. شايعترين اين علائم عبارتند از :
_ رژيم غذايي بسيار محدود
_ ترس شديد از افزايش وزن حتي پس از كاهش وزن يا در حالتي كه فرد بسيار لاغر است.
_ تصور غيرمنطقي از وزن، سايز يا شكل بدن: خود را بسيار چاق مي بينند حتي در حالتي كه بسيار لاغر هستند.
_ در زنان، عدم بروز قاعدگي يا قاعدگي نامنظم در حالتي كه دليل ديگري نباشد.
_ پنهان كردن يا دور ريختن غذا
_ محاسبه انرژي حاصل از چربي موجود در غذا
_ كاهش وزن سريع يا زياد
_ احساس خستگي، سرما يا ضعف
_ كمبود انرژي
_ انكار حس گرسنگي
_ دست و پاي سرد و متمايل به رنگ آبي
_ يبوست
_ سرگيجه يا غش كردن
_ ريزش مو
_ كاهش ضربان قلب
_ افزايش موي زائد در صورت و بدن
_ استفراغ عمدي يا مصرف ملين ها پس از پرخوري
_ ورزش اجباري يا شديد
_ تعيين ارزش فردي بر مبناي وزن يا شكل بدن
درمان بي اشتهايي عصبي
درمان اين اختلال توسط پزشك و بر مبناي سن، سلامت عمومي، تاريخچه پزشكي، پيشرفت علائم، ميزان تحمل غذا يا درمان هاي دارويي و تمايلات شخصي يا خانواده تعيين مي شود. درمان به طور معمول شامل تركيبي از مراقبت هاي پزشكي با تمركز بر نوتواني تغذيه اي و اصلاح رفتارهاي مرتبط با غذا خوردن و انجام تمرينات ورزشي است تا وزن مناسب و سلامتي بدن تامين گردد. مشاوره با اعضاي خانواده و رفتاردرماني از ديگر تكنيك هاي مورد استفاده هستند. بازگشت وزن طبيعي به خودي خود مي تواند علائم افسردگي را برطرف سازد. به طور كلي برنامه نوتواني اين افراد نيازمند همكاري پزشك و متخصص تغذيه است و حمايت خانواده نقش مهمي در روند درمان ايفا مي كند.
منبع : University of Rochester Medical Center
