www.DrFree-Health.com همگام با بهداشت تغذیه جامعه
سندرم روده تحريك پذير يا Irritable Bowel Syndrome يك بيماري نيست بلكه گروهي از علائمي است كه به طور همزمان رخ داده و روده بزرگ را تحت تاثير قرار مي دهند. مطالعات نشان مي دهند كه IBS 15-10 درصد از بالغين را تحت تاثير قرار مي دهد و در زنان 2 برابر مردان است.
علت مشخصي براي اين سندرم شناخته نشده است اما عوامل متعددي ممكن است در بروز آن سهيم باشند: ژنتيك، شيوه زندگي، حساسيت ها، عفونت يا شمار زياد و غيرطبيعي باكتري هاي روده. ممكن است برخي غذاها و استرس موجب تحريك علائم شوند. اغلب تغييرات رژيم غذايي، كنترل استرس و شيوه زندگي سالم و فعال مي تواند علائم سندرم را تحت كنترل درآورد.
علائم IBS متعدد هستند اما انواع معمول آن ها شامل: درد شكمي، انقباض عضلات شكم، يبوست يا اسهال، نفخ و ورم مي باشند.
افراد مبتلا به IBS لوله گوارش حساسي دارند كه ممكن است استرس و رژيم غذايي در تحريك آن نقش داشته باشند.
-استرس: كولون يا روده بزرگ اعصابي دارد كه با مغز در ارتباط است. براي افراد مبتلا به IBS، استرس موجب تحريك اسپاسم عضلات كولون مي شود.
-رژيم غذايي: علائم IBS در برخي از افراد مبتلا پس از مصرف وعده هاي غذايي حجيم يا غذاهاي پرچربي تشديد مي شود. اگر علائم پس از مصرف شير يا محصولات لبني تشديد شود اغلب به دليل عدم تحمل لاكتوز است.
تغييرات مورد نياز براي تسكين علائم
بهترين روش براي كنترل علائم IBS، درك علل شروع حملات ناراحت كننده و سپس تلاش براي حذف يا كاهش آن هاست. در حالي كه دارو درماني، كنترل استرس و مصرف پروبيوتيك ها مي توانند كمك كننده باشند، تمركز اصلي بر رژيم غذايي و عادات غذاخوردن است. هر دوي اين عوامل تاثير چشمگيري دارند. تغييرات ساده در رژيم غذايي موجب تسكين و كاهش شعله وري آتي علائم مي شوند.
- تعيين عادات منظم غذاخوردن: غذاخوردن در زمان مشخص به تنظيم حركات روده ها كمك مي كند.
- به جاي وعده هاي بزرگ، از وعده هاي كوچك و متعدد استفاده كنيد: وعده هاي كوچك و متعدد حركت غذا در لوله گوارش را تسهيل مي كنند.
- از مواد غذايي غني از فيبر استفاده كنيد: از ميوه ها و سبزيجات تازه، حبوبات، غلات كامل نظير جو، برنج قهوه اي و نان گندم كامل استفاده كنيد. تغييرات را به تدريج ايجاد كنيد. فيبر به حركت غذا در لوله گوارش كمك مي كند اما تطبيق با مصرف زياد فيبرها به زمان نياز دارد. مصرف زياد و سريع فيبرها موجب ايجاد گاز، نفخ و گرفتگي عضلات شكم مي شود.
- مايعات كافي بنوشيد: فيبر آب را از بدن جذب مي كند تا حركت غذا در روده تسهيل شود. بدون مصرف آب و مايعات كافي دچار يبوست خواهيد شد.
- به نوشيدني هاي مصرفي دقت كنيد: الكل و كافئين باعث تحريك روده ها و بروز اسهال مي شوند. شيرين كننده هاي مصنوعي نيز كه حاوي قندهاي الكلي نظير سوربيتول، مانيتول، گزيليتول، مالتيتول هستند در بروز اسهال دخيلند. نوشيدني هاي كربوناته باعث توليد گاز مي شوند.
- غذاها و عادات غذايي مشكل ساز را شناسايي كنيد: داشتن يك يادداشت غذايي در زمان بروز علائم به شما كمك مي كند تا عادات غذايي و مواد غذايي مشكل ساز را شناسايي كنيد.
مواد غذايي و محصولاتي كه بايد مصرف آن ها را كاهش دهيد:
- ميوه هايي نظير: سيب، زردآلو، توت سياه،گيلاس، انبه، شليل، گلابي، آلو، هندوانه يا آب ميوه هاي حاوي اين تركيبات.
- كمپوت ميوه در آب ميوه طبيعي يا مقدار زياد آب ميوه يا ميوه خشك شده
- سبزيجاتي نظير كنگرفرنگي، مارچوبه، لوبياها، كلم برگ،گل كلم، سير، عدس، قارچ، پياز، نخود فرنگي
- محصولات لبني نظير شير، پنير نرم، ماست، بستني
- محصولات گندم و چاودار
- عسل، شربت ذرت و مواد غذايي حاوي فروكتوز بالا
- محصولاتي نظير آبنبات و آدامس كه حاوي قندهاي الكلي هستند.
منابع : Academy of Nutrition and Dietetics – National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases
